In de VS gebruiken agenten popmuziek om te voorkomen dat burgers video’s op YouTube plaatsen. Is dat toegestaan?

Heb jij een interessante vraag op het snijvlak van privacy, cybersecurity en recht? Stuur je vraag naar juridischevraag@security.nl. Elke week geeft ict-jurist Arnoud Engelfriet in deze rubriek antwoord.

Juridische vraag: Een politieagent in het Amerikaanse Santa Ana, California, erkent openlijk dat hij popmuziek uit de politiewagen-speakers laat komen als hij politiewerk verricht, las ik bij Jalopnik. Dit om te voorkomen dat burgers het filmen en op Youtube zetten – die muziek wordt immers gedetecteerd door het Youtube ContentID systeem en daarna wordt de video geweigerd. Hoe is dat mogelijk, valt zo’n video niet onder de vrijheid van meningsuiting?

Antwoord: Deze praktijk is niet nieuw, al enkele jaren zijn er berichten van agenten die proberen het ContentID systeem in te zetten om video’s van hun werk tegen te houden. ContentID is een neutraal filtersysteem, dat muziek van de grote maatschappijen herkent en de upload dan weigert:

Video’s die naar YouTube worden geüpload, worden vergeleken met een database met bestanden die contenteigenaren aan ons hebben verzonden.Auteursrechteigenaren besluiten wat er gebeurt wanneer videocontent op YouTube overeenkomt met een werk waarop zij het recht hebben. Als er een overeenkomst wordt gevonden, krijgt de video een Content ID-claim.

Regelmatig lezen we over problemen met Content-ID, vrijwel altijd gaat dat dan over onterechte matches (vals positieven) of over gevallen waarin bijvoorbeeld een parodie of ondergeschikt gebruik speelt. Dit is dus weer zo’n geval: ja, de muziek staat in de video. Nee, dat is geen inbreuk op het auteursrecht.

Het gaat namelijk bij die video’s om het aan de kaak stellen van misstanden bij de politie (geweld bij arrestaties, met name), iets dat in de VS nogal een probleem is. Die muziek heeft daar op zich niets mee te maken, maar is hooguit achtergrond of toevallig aanwezig te noemen. Alleen dat al zou het fair use moeten maken. En daar komt bij dat de Amerikaanse agent de muziek opzettelijk inzet om het automatische filter te triggeren, iets dat je juridisch misbruik van bevoegdheid of iets dergelijks zou noemen.

Het lastige is alleen: die muziekrechthebbenden hebben niets te maken met dat maatschappelijk debat (of met de omstandigheden van de video) dus voelen zich niet geroepen om hier wat tegen te doen. De filters blijven dus gewoon werken. Dit aanvechten is vaak een lastig proces voor mensen die dit online zetten, wat natuurlijk nog lastiger is als je (of een vriend/familielid) ondertussen gearresteerd is of de gevangenis in gaat voor wat er op de video te zien was.

Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.