Politie weigert openheid te geven over eventueel gebruik omstreden hacktools – Computer – Nieuws

De Nederlandse politie weigert openheid te geven over eventueel gebruik van hacktools van omstreden origine. De politie probeert al sinds juni 2019 onder een wob-verzoek uit te komen dat daarover gaat, ingediend door de Volkskrant.

De krant schetst een tijdlijn van de gebeurtenissen in deze zaak. De Volkskrant vroeg om ‘documenten over de afwegingen van het beleid van de politie’ als het gaat om het gebruiken van hacktools van omstreden origine, zoals de Pegasus-spyware van de NSO Group. Na het verzoek in juni van 2019 had de politie officieel twee maanden om te reageren op het wob-verzoek. Pas na vijf maanden kwam er een reactie, waarin de politie zei dat ze ‘in het geheel geen mededelingen kon doen’ over de aanwezigheid van documenten.

De Volkskrant tekende bezwaar aan tegen de beslissing van de politie, die daarop niet reageerde. Een rechtsgang volgde en de rechter vonniste in de zomer van 2021 dat de politie moest reageren, op straffe van een dwangsom die op kon lopen tot 15.000 euro. Opnieuw bleef het stil bij de politie, tot eind maart jongstleden. De Volkskrant: “alle aanwezige documenten worden ‘integraal’ geweigerd”. Het dagblad meldt niet of de dwangsom dan inmiddels betaald is.

Hoogleraar staatsrecht Wim Voermans noemt de handelswijze van de politie in de krant ‘bizar’, ’traineertechnieken’ en ‘[…] onsamenhangende en intimiderende juridische gekkigheid’. Rejo Zenger van digitale burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom zegt de ervaring van de krant ook meegemaakt te hebben: “Ook bij onze verzoeken merken we dat de politie regelmatig koste wat het kost informatie waar we met zekerheid recht op hebben onder de pet probeert te houden. Er heerst een verderfelijke, gesloten cultuur bij de politie.” Hij bestempelt het gedrag verder als een ‘regelrechte ondermijning van de waarden van onze democratische rechtsstaat’.

Hoewel de politie dus niet antwoord geeft op de vraag of het hacktools gebruikt en waar die van afkomstig zijn, stellen inlichtingenbronnen van de krant dat er een ‘grote kans’ is dat ze ingekocht zijn bij de NSO Group. “Veel andere geschikte partijen zouden er niet zijn.” De software wordt inzet tegen journalisten, politici en activisten. Er lopen meerdere rechtszaken tegen de Israëlische makers van de hacktools. In september van 2021 wilde het toen demissionaire kabinet ook geen uitspraken doen over de vraag of Nederlandse instellingen gebruikmaken van de Pegasus-spyware.